Την ίδια εποχή που ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός και ο Ιουλιανός, ο μετέπειτα Αυτοκράτωρ, παρακολουθούσαν τις ομιλίες της σχολής του ρήτορα Ιμερίου στην Αθήνα, Πατριάρχης Αλεξανδρείας αναρριχάται ο Γεώργιος Καππαδοκίας. 5 χρόνια μετά, λίγο μετά την ενθρόνιση του Αυτοκράτορα Ιουλιανού το 361, θα δολοφονηθεί από τον όχλο της Αλεξανδρείας μαζί με άλλους δύο αξιωματούχους.
Διαπομπεύθηκαν σε όλη την Αλεξάνδρεια και όπως γράφει ο Αμμιανός Μαρκελλίνος:

«Χωρίς να είναι ικανοποιημένος από αυτό, ο απάνθρωπος όχλος φόρτωσε τα ακρωτηριασμένα σώματα των ανθρώπων σε καμήλες και τα μετεφερε στην ακτή· εκεί τα έκαψαν και έριξαν τις στάχτες στη θάλασσα.»

Η εντυπωσιακή ομοιότητα με τη δολοφονία της Υπατίας πενήντα χρόνια μετά, αν μη τι άλλο, δηλώνει ότι ο όχλος της Αλεξανδρείας ήταν κατά εποχές υπερβολικά «δραστήριος».

Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή.

Ο Γεώργιος ανήλθε στον Πατριαρχικό θώκο με την συνδρομή του Αυτοκράτορα Κωνστάντιου, μετά από επεισόδια στην Αλεξάνδρεια το 356. Εν μέσω της έριδας που ακόμα διέτρεχε τον κόσμο της Χριστιανοσύνης μεταξύ των Επισκόπων και πιστών της Συνόδου της Νίκαιας και των πιστών του Αρείου. Εξετόπισε για ακόμα μία φορά, τρίτη, τον εξ’ αρχής Πατριάρχη Μέγα Αθανάσιο που είχε επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια το 346. Ο Κωνστάντιος ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Αρειανισμού.

Ο Πατριάρχης Αθανάσιος ήταν αναμεμειγμένος εξ’ αρχής τόσο στη Σύνοδο της Νίκαιας, όσο και στα γεγονότα που ακολούθησαν. Εν ολίγοις, ενώ η Σύνοδος το 325 δεχόταν το «ὁμοούσιον» ο Άρειος το απέρριπτε και κηρύχθηκε αιρέτικος. Το πρόβλημα ήταν ότι οι πιστοὶ του, ανάμεσα και Επίσκοποι σε Ανατολή και Δύση, ήταν πάρα πολλοί. Ιδιαίτερη
απήχηση είχαν τα κυρήγματά του στη Δύση και πολλοί Γότθοι, αργότερα, θα ασπαστούν τον Αρειανισμό όπως ο Αλάριχος.
Απόπειρες για να μειωθεί το χάσμα ανάμεσα στις απόψεις των Επισκόπων συνεχίστηκαν μετά τη Σύνοδο της Νίκαιας και προτάθηκαν διάφορες ενδιάμεσες απόψεις: το «ὄμοιον«, το «ὀμοιούσιον» – χωρίς ὄμως να βρεθεί κοινή τομή. Αντιθέτως απέναντι σε διαλλακτικούς Αρειανιστές τέθηκαν οι οπαδοί του Ακακίου, συμβούλου του Κωνστάντιου, φανατικά εναντίον της Συνόδου με το ἀντι-«ὅμοιον».

Ο Αθανάσιος θα εκδιωχθεί για δεύτερη φορά από την Αλεξάνδρεια με την αναρρίχηση στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης του Κωνστάντιου το 338 με συν-Αυτοκράτορα τον Κωνσταντά στη Ρώμη· και όπως την πρώτη φορά το 336, υπό την επιρροή του Επισκόπου Νικομήδειας Ευσεβίου. Πρακτικά θα μείνει εκτός Αλεξανδρείας για 10 χρόνια ενώ τη θέση του θα καταλάβει ο φιλο-Άρειος Γρηγόριος. Εώς το 346 όπου αποβιώνει, μάλλον όχι από φυσικά αίτια, και ο Κωνστάντιος μετά από πίεση του Πάπα και του Κωνσταντά θα επαναφέρει τον Αθανάσιο στις 21 Οκτωβρίου του ίδιου έτους.

Μετά τον θάνατο του συν-Αυτοκράτορα Κωνσταντά το 350, οι Αρειανιστές  και ο Κωνστάντιος, μοναδικός πλέον Αυτοκράτωρ, κερδίζουν έδαφος. Με πληθώρα συναντήσεων Επισκόπων, ένθεν και ένθεν, ο Κωνστάντιος επιβάλλει τελικά την άποψή του στη Σύνοδο του Ρίμινι το 359. Σε 400 Επισκόπους τη πλειοψηφία Ορθοδόξους.
Οι σύνεδροι εκεί ακόμη μία φορά δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν.
Αποτάνθηκαν στον Αυτοκράτορα· τον επικεφαλής όλων τω θρησκειών, όπως είχε ορίσει ο Μ. Κωνσταντίνος στην ανεξίθρησκη Αυτοκρατορία. Όταν η απάντηση μετά από μήνες ήρθε, ο Αγ. Ιερώνυμος συνέγραψε:

«…όλος ο κόσμος ανέκραξε με έκπληξη όταν οίδε εαυτόν Άρειον.»

Σε αυτό το κλίμα φτάνει το 356 ο Γέωργιος Καππαδοκίας συνοδεία σωμάτων στρατού στην πολυπολιτισμική Αλεξάνδρεια, το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

[συνεχίζεται]

Νέος, νηρηΐδες και θαλάσσια κήτη, 6ος, Αντινοόπολις Αίγυπτος, Louvre